Życie prywatne Polaków w XIX wieku. "Moda i styl życia".

„Moda i styl życia” to książka oznaczona jako szósty tom w serii Życie prywatne Polaków w XIX wieku, która jest wynikiem konferencji naukowej zorganizowanej w Olsztynie w czerwcu 2016 r. przez Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie i Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego. Na książkę złożyły się więc artykuły, których tematem przewodnim jest zjawisko mody w różnych obszarach życia społecznego XIX wieku. To jednak warstwy wyższe uważane były za inicjatorów nowych wyzwań i prądów, które przenoszone były na polski grunt z państw, które były odwiedzane. Nowinki zależne były od przemian społecznych, gospodarczych i politycznych. Podróże, komunikacja, prowadzenie interesów z przedsiębiorcami z innych państw, sprzyjało naśladowaniu i przyswajaniu, a następnie propagowaniu, nowych, modnych zachowań. Moda wiąże się z pojęciem stylu i ulega zmianom na przestrzeni lat nawet w obrębie jednego wieku.

W książce odnaleźć można artykuły nawiązujące do pasji kolekcjonowania i prowadzenia archeologicznych badań przez przedstawicieli arystokracji i ziemiaństwa; wyjazdów z miasta w celu odpoczynku (wilegiatury), kuracji u wód, odbycia religijnej pielgrzymki i udzielania się w sferze filantropijnej. Modnie było zatrzymać czas na fotografii (nawet post mortem) czy mieć w domu  lampę  witrażową. Jest również artykuł poświęcony zawodowi urzędnika, z uwzględnieniem jego prezentacji, ubioru i sposobu spędzania wolnego czasu. Interesujące są rozprawy na temat dziewiętnastowiecznej mody męskiej (dandys) i damskiej (nakrycia głowy, biżuteria patriotyczna, moda na rower, toaleta panny, ubiór robotnic) oraz fenomenu hipnozy i magnetyzmu. Na uwagę zasługują artykuły oscylujące wokół dziewiętnastowiecznych poradników jak kodeksu dobrego wychowania Ignacego Piotra Legatowicza.

Każdy artykuł został opatrzony przypisami, większość posiada bazę ilustracyjną, a na końcu książki zaprezentowano wybór bibliograficzny dotyczący wszystkich artykułów. „Moda i styl życia” to ciekawa propozycja spojrzenia na definicję mody w różnych aspektach życia głównie w okresie XIX wieku. Tak jak w przypadku podobnych książek, znaleźć w niej można artykuły bardziej lub mniej dopracowane. Niemniej czyta się szybko i z przyjemnością.

W książce można odnaleźć szeroki zakres definiowania tego, co było wówczas modne. Moda bowiem nie ogranicza się jedynie do kwestii ubiorów i nie można tego pojęcia ograniczyć do wąskich, konkretnych ram, bowiem skrywa wiele znaczeń. Modne może być „coś”, moda może być „na coś”. To co nowe, ekskluzywne,  nieodkryte, staje się jednak wyznacznikiem statusu i pozycji. To głownie arystokrację, ziemiaństwo i bogatych przedsiębiorców stać było na finansowanie swoich pasji, podróże i rozrzutność w kwestii nowinek modowych.

Polecam nie tylko wielbicielom historii i kultury XIX wieku. 

Życie prywatne Polaków w XIX wieku, tom VI, „Moda i styl życia”, pod red. nauk.:  Jarosława Kita, Marii Korybut- Marciniak, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź-Olsztyn 2017, okładka miękka, stron 330.